مهندسی نساجی چیست؟
مهندسی نساجی (به انگلیسی: Textile engineering) مسئولیت تولید انواع منسوجات اعم از انواع پوشاک، کفپوشها مثل فرش و موکت و منسوجات مورد استفاده در صنایع دیگر را بر عهده دارد. صنعت نساجی یکی از قدیمیترین صنایع و دومین صنعت ایران بوده از لحاظ تعداد شاغلان، در سطح زیربنای کارخانهها و تعداد واحدهای تولیدی، بزرگترین صنعت کشور ایران است. امروزه نمیتوان همچون گذشته صنعت نساجی را به روش استاد و شاگردی از نسلی به نسل دیگر انتقال داد. چرا که نساجی در حال حاضر صنعتی بسیار گسترده و پیچیدهاست که اداره آن نیاز به تخصص و تحصیلات دانشگاهی دارد، تخصصی که در رشته مهندسی نساجی میتوان به آن دست یافت. امروزه نه تنها انواع پوشاک و فرش و موکت را به یاری صنعت نساجی تهیه میکند. بلکه برای ساخت ترمز خودرو، شریانهای مصنوعی، جادهها، هواپیماها و سایتهای فضایی به منسوجات نیاز است. برای مثال بیش از ۵۰٪ قلب مصنوعی از الیاف نساجی درست شدهاست. زیرانداز و روانداز خود را به یاری این صنعت تهیه کرد. همچنین بیش از ۷۵٪ استحکام تایرها از منسوجات است و در جادهسازی نیز کاربرد دارد. منسوجات فنی یکی از زمینههای جدید و جذاب صنعت نساجی بوده که از ظرفیت رشد بسیار خوبی برخوردار است. منسوجات فنی به آن دسته از منسوجاتی گفته میشوند که کارایی آنها مهمتر از ویژگیهای ظاهریشان است. این منسوجات که کاربردهایی غیر از مصارف متداول نساجی داشته دارای خواص فنی و کیفی ویژه از نظر مکانیکی، گرمایی، الکتریکی، حفاظتی، دوام، راحتی و غیره در مقایسه با منسوجات متداول میباشند.[۱]
این صنعت شامل بخشهای مختلفی میشود که از آن جمله میتوان به کارخانههای ریسندگی (تولید نخهای مختلف)، بافندگی (تولید انواع پارچه)، تولید فرش ماشینی و موکت و همچنین کارخانههای تکمیلکننده این کالاها مثل رنگرزی، چاپ و کارخانههای تولید الیاف مصنوعی مثل نایلون و پلیپروپیلن اشاره کرد.
مهندسی نساجی[۲] رشتهای است که دانش و توانایی لازم را برای اداره بخشهای مختلف این صنعت به دانشجویان میدهد. داوطلب باید در دروس ریاضی و مکانیک پایه قوی بوده همچنین به علت شرایط کار و محیط کارخانه از نظر جسمی و روحی خوب باشد. دروس رشته شامل دروس عمومی، پایه، اصلی و تخصصی است. دوره کارآموزی نیز به میزان چهار واحد وجود دارد.
بازار کار و آینده شغلی مهندسی نساجی در ایران
تکنسین های نساجی با انواع مختلفی از جمله منسوجات ساخته شده از انسان و طبیعی، چرم، خز، پلاستیک و فلزات کار می کنند. آنها ممکن است مسئول تولید پارچه برای اثاثیه، پوشاک، وسایل خانگی، لوازم پزشکی یا پارچه برای استفاده در صنعت خودرو باشند. مسئولیت های مهندس نساجی عبارتند از:
1ارتباط و ارائه مشاوره فنی برای کارکنان طراحی، بازاریابی، خرید و تولید
2تولید محصولات در پاسخ به خلاصه داده های داده شده
3اصلاح طرح ها در صورت لزوم
3تولید نمونه
4رنگرزی و چاپ پارچه
5ارزیابی ، شناسایی و انتخاب پارچه ها / محصولات از تأمین کنندگان
6اطمینان از برآورده ساختن محصولات و الزامات مشخص شده (مانند ثبات رنگ ، دوام و …)
7بررسی محصولات مناسب بودن و آزمایش عملکرد در شرایط مختلف
8کنترل استانداردهای تولید و کیفیت
9حل مسئله
10رسیدگی به سؤالات مشتری و شکایات
11به روز بودن در روند فعالیت ها و نوآوری ها